دعای هفتم صحیفه سجادیه به خط میرزا احمد نیریزی
دعای هفتم صحیفه سجادیه به خط میرزا احمد نیریزی



نسخه کتابخانه مجلس ، تصاویر برگرفته از کانال تلگرامی بزم قدسیان @bazmeghodsian
قرائت دعای هفتم صحیفه سجادیه به همراه ترجمه صوتی
قرائت دعای هفتم صحیفه سجادیه با صدای مرحوم سید هاشم موسوی حداد ، شاگرد آیة الله قاضی
معرفی استاد احمد نیریزی
میرزا احمد نیریزی (زنده در ۱۱۵۱ق)، از خوشنویسان قلم نسخ ایران. در منابع از استاد و شاگرد مستقیمی برای وی یاد نشده است. تذکرهنویسان شهرت او را در خوشنویسی نسخ به پایه میر عماد در قلم نستعلیق، و درویش عبدالمجید طالقانی در شکستهنویسی میدانند. آثار وی جنبه مذهبی داشته و بسیاری از آنها در کتابخانهها و موزهها نگهداری میشود. درباره محل درگذشت وی اختلاف وجود دارد، اما انجمن ملی آثار ایران در زادگاهش -نیریز- بنای یادبودی برای وی به پا داشته است.
پدر و ولادت
وی در صحیفه سجادیهای که در سال ۱۰۸۷ق کتابت کرده و نخستین اثر شناخته شده او به شمار میآید، نام پدرش را سلطان محمد و لقبش را شمس الدین و خود را با لقب فخرالدین میخواند. وی در محله سادات نیریز زاده شد، اما تاریخ تولد او معلوم نیست. با توجه به آثار موجود او که برخى متعلق به اواخر قرن یازدهم قمرى است، مىتوان ولادت او را در نیمه دوم سده یازدهم حدس زد. برخى تولد او را در ۱۰۶۷ق گفتهاند که مأخذى براى آن ذکر نشده است.
زندگی
با آنکه بخش اصلی زندگی او در قرن۱۲(قمری) سپری شده اما منابع نوشته شده در این سده هیچگونه آگاهی از زندگی او به دست نمیدهند.
برای نخستین بار میرزای سنگلاخ در تذکرة الخطاطین زندگینامهای از او آورده، که مایۀ کار تمامی تذکرهنویسان پس از او قرار گرفته است. وی چون دیگر خوشنویسان او را «قبلة الکُتّاب» خوانده، و در خوشنویسی، شاگرد محمد صادق ارجستانی دانسته است.در حالیکه پس از سلطانعلی مشهدی (د ۹۲۶ق) هیچ یک از خوشنویسان را به این لقب نخواندهاند و در هیچ یک از منابع سدۀ ۱۲ق به بعد که شرح حال محمدصادق ارجستانی (د۱۱۳۴ ق) در آنها آمده یادی از خوشنویسی وی نشده است.
به گفتۀ میرزای سنگلاخ، احمد نیریزی به محمد ابراهیم قمی پیوست و در مکتب او به فراگرفتن خوشنویسی پرداخت و پس از مرگ استاد از قم به نیریز رفت و چندی در آنجا به سبک استاد به کتابت پرداخت و سپس شیوهای نو و برتر از استاد در قلم نسخ ابداع کرد اما این بخش از گزارش او با زنده بودن محمد ابراهیم قمی تا ۱۱۱۸ق سازگار نیست. و آثار بسیاری از احمد به شیوۀ نوی که او میگوید، در دست است که پیش از این تاریخ در اصفهان نوشته شده است. افزون بر آن درگذشت محمد ابراهیم در قم صحیح نیست. بلکه شواهدی از اقامت او در اصفهان موجود است از آن جمله آثاری که برای شاه سلیمان صفوی نوشته است. گذشته از این دو اثر قرآنی از وی باقی است که در سال ۱۱۱۷ ق -یکسال پیش از آخرین اثرش- در اصفهان کتابت شده است ، از سویی، میرزای سنگلاخ در زندگینامه محمد ابراهیم هیچ اشارهای به شاگردی احمد نزد وی نمیکند.
در برخی از منابع معاصر آمده که احمد نیریزی از روی خطوط علاءالدین تبریزی مشق بسیار کرده است از این نوشته چنین برداشت میشود که علاءالدین را باید استاد غیر مستقیم او دانست. این اندیشه از آنجا سرچشمه گرفته که احمد در چند اثر خود از علاءالدین تبریزی با عنوان استاد یا استادی یاد میکند.باید گفت به کاربردن نام استاد یا استادی به همراه نام خوشنویسان متقدم برای احترام به پیشگامی آنهاست. نه معنای استادی مستقیم؛ زیرا احمد نیریزی نمیتوانسته است از نظر زمانی شاگرد علاءالدین تبریزی باشد.
درگذشت و آرامگاه
محل دفن او را به اختلاف ذکر کردهاند. سنگلاخ آرامگاه او را در کربلا دانسته در حالیکه بعضی دیگر مدفن او را در زادگاهش نیریز گفتهاند. جلال الدین همایی اطلاعات دقیق تری در کتاب تاریخ اصفهان به دست داده است. او مدفن میرزا احمد را در بقعه درب امام در اصفهان دانسته و گفته است که فعلا اثری از آن دیده نمیشود اما قطعی است که میرزای نیریزی در همین مقبره به خاک سپرده شده است.
بنای یادبودی در زادگاهش نی ریز برپا داشتهاند. این بنا در قبرستان میرشهاب الدین احمد در محله سادات واقع است. برخی آنجا را مدفن وی دانستهاند و حتی اخیراً سنگ قبری نیز برای آن تهیه شده و در آنجا قرار داده شده است.