مُعْجَمُ الْمَعَانِی لِأَلْفَاظِ الصَّحِیفَهِ السَّجَّادِیَّهِ وَ الدَّلِیلُ إلَی مَوْضُوْعَاتِهَا فِی ضَوْءِ رِیَاضِ السَّالِکِینَ
معجم المعانی لالفاظ الصحیفه السجادیه و الدلیل الی موضوعاتها
هذا الکتاب هو فهرسٌ للحصول على العلاقه المعنویّه لکلمات الصّحیفه السّجّادیّه ومن ثمَّ الحصول على موضوعاتها. وفی هذا الکتاب یمکن الوصول إلى جمیع الکلمات الموجوده فی الصّحیفه، الکلمات الّتی لها معانٍ مستقلّه ولا تعتمد على غیرها فی التّعبیر عن المعانی. فهو مثل معجم للألفاظ.
ویمکن للمستخدم الحصول على کلّ کلمه حسب معناها تحت أیِّ فهرس، فیشاهد أمام الکلمه، الجزء الرّئیسیّ من جمله الإمام السّجّاد (علیه السّلام) الّذی یحتوی على الکلمه المذکوره مع العنوان. ویمکن للمستخدم أیضًا الحصول على أیّ موضوع قد یکون فی الصّحیفه السّجّادیّه، بإلقاء نظره على الکلمات فی الفئات ذات الصّله والانتباه إلى معانیها فی تعبیرات الإمام (علیه السّلام) وکذلک برؤیهٍ عامّه للتّعبیرات الموجوده ضمن الفهرس.
وبعباره أخرى، هذا الکتاب هو موسوعه شامله للحصول على العلاقه المعنویّه لکلمات الصّحیفه مع بعضها البعض، والوصول إلى کلماتها، وکذلک الحصول على موضوعاتها.
این کتاب، نمایه نامه‌ای‌ست برای دست یابی به ارتباط معنوی کلمات صحیفه سجّادیّه و به دنبالِ آن، دست یابی به موضوعات صحیفۀ سجّادیّه.
هم چنین در این کتاب، مانند یک معجم الفاظ، دسترسی به تمام کلمات موجود در صحیفۀ سجّادیّه امکان پذیر است. کلماتی که معنای مستقلّی دارند و در افادۀ معنا وابسته به غیر نیستند.
کاربر می‌تواند هر کلمه را متناسب با معنایی که دارد تحت نمایه‌ای پیدا کند. و در مقابل کلمه، بخش اصلی جملۀ امام سجّاد علیه السّلام را که مشتمل بر کلمۀ مذکور است همراه با آدرس، مشاهده کند.
کاربر می‌تواند با مشاهدۀ کلمات در دسته‌های ذی ربط و توجّه به معانی آن‌ها در عبارات امام و نگاه کلّی به عباراتی که تحت یک نمایه آمده‌اند؛ به هر موضوعی که ممکن است در صحیفه وجود داشته باشد، دست یابد.
به عبارت دیگر این کتاب، فرهنگ جامعی است برای دست یابی به ارتباط معنوی کلمات صحیفه با یکدیگر، دسترسی به کلمات صحیفه و به دست آوردن موضوعات صحیفۀ سجّادیّه.
ویژگی‌ها
۱- تهیه و تنظیم کتاب بر اساس زبان اصلی (عربی) انجام شده است که هم نقایص طبیعی هنگام ترجمه را شامل نشود و هم بار معنائی کلمات را تنزل ندهد.
۲- امکان دستیابی به موضوعات صحیفه سجادیه بر اساس شیوهای جدید. به گونه‌ای که نظرات و سلیقه مولف در تعیین موضوعات، به حداقل رسیده است.
۳- این شیوۀ جدیدِ دستیابی به موضوعات، تنها راه ایجاد ارتباط معنائی بین کتاب‌هائی همچون صحیفه سجادیه با قرآن، نهج‌البلاغه و سایر کتب روائی است. به گونه‌ای که با اصولی ثابت و غیر سلیقه‌ای، ارتباط موضوعی بین این متون میسر می‌شود.
۴- اگرچه نظام کتاب بسیار منسجم تدوین شده است اما این ساختار “باز” است. به عبارت دیگر، پژوهشگران و محققان دیگر به راحتی می‌توانند آن را بر اساس منابع و مراجع دیگری (به غیر از ریاض‌السالکین) بازسازی نمایند.
۵- از آنجا که اساس ساختار ارتباطی بین نمایه‌ها، معنای کلمات است نه موضوعات، هر پژوهشگری می‌تواند بر اساس زاویه دید خود، موضوع‌بندی جدیدی را از کتاب استخراج و هدف پژوهشش را دنبال کند.
۶- استفاده از کتاب ریاض السالکین به عنوان منبع اصلی تعیین معنای کلمات و عبارات صحیفه سجادیه
۷- روشمندی، اصول و قواعد رعایت شده در تهیه این کتاب موجب می‌شود که به راحتی بتوان آن را به زبان‌های دیگر برگردان نمود.
۸- اگرچه این کتاب معجم الفاظ نیست، اما دستیابی به تمام کلمات صحیفه سجادیه در آن میسر است.
۹- امکان استفاده از این کتاب بدون وجود صحیفۀ سجادیه هم امکان‌پذیر است.
۱۰ – وجود ارجاعات بین نمایه‌ها، هر محققی را در دریای بیکران معانی عبارات صحیفه سجادیه، غرق در اندیشه خواهد کرد.
۱۱- ساختار کتاب طوری پیش‌بینی شده که استفاده از آن در نرم‌افزارهای رایانه‌ای و موبایلی به راحتی امکان‌پذیر باشد.
۱۲- مؤلف این اثر، کتابهای دیگری را با موضوع صحیفه سجادیه از جمله “لغت نامه صحیفه سجادیه” و “فرهنگ موضوعی صحیفه سجادیه” در کارنامه خود دارد. این آثار بیانگر انس و آشنائی مولف با صحیفه سجادیه است که برای تهیه این کتاب لازم بوده است.
